Trebinje

Republika Srpska

Ključni brojevi

Površina: 855 km²

Broj naselja: 141

Populacija: 29198

Web stranica:  https://www.trebinje.rs.ba/

Poštanski broj: 89000

Povezani članci:

O općini i njenoj historiji

Najnovija arheološka istraživanja obavljena tokom 1997. i 1998. godine, potvrdila su činjenicu o kontinuiranom životu ljudi na ovim prostorima od paleolita do danas. Prahistorijskih objekata (tumulusi i gradine) je na hiljade i do sada je ispitano samo oko 1 odsto. U blizini Bileće je pronađena ilirska grobnica sa veoma neobičnim načinom sahranjivanja - Kačanjska grobnica sa veoma vrijednim predmetima od kojih su neki uvezeni iz Grčke. To govori o tome da prastanovnici Kačnja nisu bili egzotični pustinjaci, već ljudi sa intezivnim komunikacijama na širokom prostoru. U sastav rimske države Trebinje sa svojim zaleđem (Ljubomir, Zariječje, Panik, Miruše) ulazi 135. god p.n.e. nakon pokoravanja Ardijejaca i Plereja (držali su prostor između Popova i Boke Kotorske). Bilo je u sastavu Epidaura (Cavtat), najjužnije rimske kolonije na istočnoj obali Jadrana, kao njegovo zaleđe. Uz cestu Ljubomir (Ad zizium) – Panik (Leusinium) postojala su naselja u Domaševu, Ukšićima, Vrpolju (Cibrijan, rustična vila), Mosku, Skrobotnom, Dubočanima, pod Mićevcem, Bihovu, Čičevcu, Poljicama i u samom Trebinju Asamo, putna stanica. Istraživanja su pokazala i visok kulturni nivo (hipokaust, freske, mozaici). Sve zajedno govori o visoko civilizaranom životu tog vremena na ovim prostorima. I u ranom srednjem vijeku taj prirodno-geografski prostor bio je jedna od najstarijih teritorijalno-političkih jedinica (arhontija, župa), formirana po dolasku Slovena na Balkan. Bizantski historičar i car Konstantin Porfirogenit ga spominje pod imenom Travunija. Prostiralo se: na jugu do Dubrovnika, na sjeverozapadu preko Veličana do Gacka i Pive, i na jugoistoku do Risna. Granica je bila obilježena kamenim stubovima valjkastog oblika sa uklesanim plastičnim križevima. Još u XX vijeku postojali su ostaci tih biljega na granici župa Hum i Travunija (Petrov krst na Rošcu). Prema Duklji granica je bila na gornjem toku Trebišnjice, gdje je i današnja granica Hercegovine i Crne Gore. U ovoj oblasti nalazilo se pet gradova među kojima i Trebinje. Ne zna se sa sigurnošću kakav je bio karakter ovih gradova, ali se zna da su to bili vojni centri, a prije svega utvrđena mjesta. Centar ovih gradova bio je Trebinje, po čemu se i ova oblast naziva Trebinjska oblast. Travunija je došla pod bosansku vlast 1377. Trebinjem i njegovom okolinom upravljala je bosanska vlastelinska porodica Pavlovići, do 1438, kad ga Stjepan Vukčić Kosača pripaja posjedu Kosača. Na području Trebinja bila je carina. U toku Konavoskog rata, 1430. Dubrovčani su na području Trebinja doživjeli jak poraz od vojvode Radoslava Pavlovića. Upravu u Trebinju držao je gradski knez. U Trebinju je bilo sjedište Trebinjsko-mrkanske biskupije. Među najvažnijim vlasteoskim rodovima sa područja Trebinja su Ljubibratići, Poznanovići, Raspudići, Starčići.

municipality

Geografija

arrow

Nalazi se na samom jugu Hercegovine. Smješteno je ispod planine Leotar, na obodu Trebinjskog polja. Kroz grad protiče rijeka Trebišnjica. Od mora je udaljeno oko 27 km putem do Dubrovnika, ili oko 38 km putem do Herceg Novog. Za Trebinje se kaže da je grad sunca i platana. Ekonomski je i kulturni centar regije Istočne Hercegovine. Trebinje se nalazi na 42° 42′ 32″ sjeverne geografske širine, a na 18° 19′ 18″ istočne geografske dužine i na 275 m nadmorske visine. Od Jadranskog mora je udaljeno oko 19 km. Prometno je spojen sa Dubrovnikom (27 km), Ljubinjem (55 km), Mostarom (110 km), Bilećom (30 km), te Nikšićem (70 km) i Herceg Novim (38 km).

Privreda

arrow

Glavni privredni aduti Trebinja su njegov povoljan geografski položaji, na tromeđi Bosne i Hercegovine, Hrvatske (Evropske unije) i Crne Gore i njegova brojna prirodna bogastva (umjerena klima, voda, sunce, vjetar, ljekovito bilje i drugi). Glavni privredni sektori u Trebinju su elektro-energetika (Hidroelektrane na Trebišnjici, sjedište Elektroprivrede Republike Srpske) i prerađivački sektor (Swisslion Takovo, Industrija alata Trebinje), a u usponu se nalaze i turizam (brojni hoteli, blizina moru, novoizgrađeni Grad Sunca) te poljoprivreda.[23][24] Trebinje je, kao njen najveći grad, privredno središte Istočne Hercegovine. Međutim, ono i dalje ima brojne ekonomske probleme, koji su nastali brojnim sankcijama, izolacijom, iseljavanju ili protjerivanju velikog dijela radno-sposobnog stanovništva tokom rata u Bosni i Hercegovini, dok su neke sankcije potrajale i nakon rata, prije svega zbog velike podrške lokalnih vlasti ratnih zločincima. Prijeratni privredni giganti kao što su Industrija alata Trebinje ili Novoteks nakon rata prestali su sa radom ili sa znatno smanjenim kapacitetima.

Kultura

arrow

Institucije U Gradu Trebinju postoje sljedeće kulturne ustanove:[11] Narodna biblioteka Trebinje raspolaže fondom od preko 70.000 knjiga, čime je najveća biblioteka na području Istočne Hercegovine. Nalazi se u Njegoševoj ulici, na pola puta između gradskog parka i općinske zgrade. Muzej Hercegovine osnovan je 1952. i raspolaže sa 1500 m2 korisnog prostora, od čega je 800 m2 izložbeni prostor. Nalazi se u Starom gradu, u blizini Osman-pašine džamije.[12] U sastavu Centra za informisanje i kulturu nalaze se Glas Trebinja i lokalni gradski radio Radio Trebinje. Nalazi se u ulici Kralja Petra I Oslobodioca. Dom mladih organizira kulturne, obrazovne, sportske i edukativne aktivnosti. U sklopu ustanove nalazi se kafe bar, fitnes centar, prostorija za sport i rekreaciju (stoni tenis), pozorišna i galerijska sala. Dom mladih nalazi se u Nemanjinoj ulici.[13] U sastavu Kulturnog centra se nalaze bioskop, pozorište i galerija. Centar je i mjesto raznih manifestacija. Nalazi se na Trgu palih boraca.[14] Kulturni događaji Najznačajniji kulturni događaji u Trebinju su:[15] Tradicionalno obilježavanje Badnje večeri po gregorijanskom kalendaru (6. januara) Svetosavske svečanosti 26. i 27. januara Poetski-muzička manifestacija "Dučićeve večeri poezije", koja se održava u Kulturnom centru Trebinja.[16] Festival zabavljača za djecu krajem aprila i početkom maja. Noć muzeja u maju. Zvon zvonske pjesme u maju. Konferencija beba, koja se održava 28. juna. Cilj ove manifestacije je pružanje podrške roditeljstvu.[17] Festival Festivala se održava krajem jula. Na njemu nastupaju ameterski glumci iz cijele Bosne i Hercegovine i susjednih zemalja.[18] Prvog vikenda u augusta se na Ublima održava tradicionalna manifestacija Iz ustanka nicaše sloboda. Likovna kolonija u Lastvi u augustu Trebinjska gitarijada krajem jula

Sport

arrow

Sportski klubovi: FK Leotar KK Leotar